Otomobillerin Fabrika Tüketim Değerleri Nasıl Hesaplanıyor?

[Misafir]

Kullandığımız araçların yakıt tüketimi değerleri üreticiler tarafından belli standartlar doğrultusunda test ediliyor ve bu şekilde de kataloglara yazılıyor. Ancak araç kullanan ve bu tüketim değerlerini gerek araç bilgisayarından gerekse de yakıt tamamlamak suretiyle aracında takip eden dikkatli kişiler üretici yakıt tüketimi değerlerinin gerçek hayatta gerçekleşenden büyük oranda farklı olduğunu tespit etmişlerdir. Hatta şu soruyu da kendilerine sormuşlardır; "Acaba bu yakıt tüketimi değerlerini neye göre ve nasıl hesaplıyorlar?"

Kullanıcıların sürüş tarzını bir kenara koyacak olursak markadan markaya hatta modelden modele göre bile tüketimde sapma miktarı değişse de markalar bu testleri belli bir standart dahilinde gerçekleştiriyorlar. NEDC (NewEuropean Driving Cycle) adındaki bu tüketim ve emisyon belirleme testi Avrupa'da satılan tüm otomobillere (ticari araçlar hariç) üreticiler tarafından uygulanıyor ve elde edilen değerlerle de kataloglardaki tüketim ve emisyon değerleri ortaya çıkıyor. Ancak ne yazık ki tüm otomobil üreticileri tarafından uygulanan bir test süreci de olsa değerler günlük kullanım koşulları ile uyuşmuyor.

Şehir içi tüketim

 

 

Bu test Avrupa'daki bazı yoğun şehirlerin trafiğine uygun olarak 1970 yılında geliştirildi. Dikkat edilen noktalar ise düşük motor yükü, düşük egzoz gazı sıcaklığı ve  maksimum olarak 50km/saat olarak belirlendi. Ayrıca her tip kullanım koşulunda da sakin ve aracın ideal motor devri ile kullanım esas alınıyor diyebiliriz. Aslında aracın hangi saniyede hangi viteste olması gerektiği de tariflerde var ancak bunu da belirterek anlatımı karışık hale getirmek istemedik. Onun yerine sakin ifadesini kullanmayı uygun gördük.

 

Testin ilerleyişi ise şu şekilde gerçekleşiyor;

·       Motor soğuk bir şekilde çalıştırılıyor.

·       11 saniye rölantide bekleniyor (Manuel için; 6 saniye boşta, 5 saniye 1.vites ayak debriyajda).

·       Daha sonra sakin bir şekilde 15km/saat hıza 4 saniyede çıkılıyor ve bu hız ile 8 saniye sabit hızda devam ediliyor.

·       5 saniyede duracak şekilde frenleniyor ve 21 saniye motor çalışırken duruluyor ( (Manuel için; 16 saniye boşta, 5 saniye 1.vites ayak debriyajda).

·       49. saniyede 12 saniyede 32km/saat hıza çıkılıyor ve bu şekilde 24 saniye sabit hızla devam ediliyor.

·       32km/saat hızdan sakin bir frenleme ile 11 saniyede duruşa geçiliyor ve 21 saniye motor çalışırken duruluyor ( (Manuel için; 16 saniye boşta, 5 saniye 1.vites ayak debriyajda).

·       117. saniyede 26 saniyede 50km/saat hıza çıkılıyor ve bu şekilde 12 saniye sabit hızla devam ediliyor.

·       Daha sonra 35km/saat hıza 8 saniyede yavaşlanıp bu hızda 13 saniye sabit hızla devam ediliyor.

·       35km/saat hızdan sakin bir frenleme ile 12 saniyede duruşa geçiliyor ve 7 saniye motor çalışırken duruluyor ( (Manuel için; 7 saniye boşta)

·       Testin 1.turu 195. saniyede 994mt yol alındıktan sonra tamamlanıyor ve 780 saniye yani toplamda 13 dakika 3.976mt devam ediyor. Sürüş sırasındaki ortalama hız ise 18.35km/saat olarak gerçekleşiyor.

 

Şehir dışı tüketim

 

 

Şehir dışı tüketim değeri ise 1990 yılında uygulanmaya başlandı ve daha hızlı ancak daha uzun süreli kullanımlar düşünülerek tasarlandı. Bu test, sıcak motor ile yapılıyor ve şehir içi tüketim değerinde izlenen yolun devamı niteliğinde olduğu da düşünülebilir. Kısacası aracı şehir içi tüketim testiyle başlattığımızı ve motor ısındıktan sonra hızlı bir yola girdiğimizi düşünebiliriz. Bu testte üst hız limiti düşük güçlü araçlar için 90km/saat olarak uygulanırken yüksek güçlü araçlar için 120km/saat olarak uygulanıyor. 

 

Testin ilerleyişi ise şu şekilde gerçekleşiyor;

·       Sıcak motor ile rölantide 20 saniye bekledikten sonra sakin bir şekilde 41 saniyede 70km/saat hıza çıkılıyor ve bu hız ile 50 saniye devam ediliyor.

·       Daha sonra 8 saniyede 50km/saat hıza düşülüyor ve 69 saniye bu hız ile sabit devam ediliyor.

·       50km/saat hızdan 70km/saat hıza 13 saniyede çıkılıyor ve bu hız ile 50 saniye sabit devam ediliyor.

·       70km/saat hızdan 100km/saat hıza sakin bir şekilde 35 saniyede çıkılıyor ve bu hız ile 30 saniye sabit devam ediliyor.

·       100km/saat hızdan 120km/saat hıza sakin bir şekilde 20 saniyede çıkılıyor ve bu hız ile 10 saniye sabit devam ediliyor.

·       En son olarak 34 saniyede duracak şekilde yavaşlanıyor ve 20 saniye rölantide bekleniyor. 

·       400saniye yani 6 dakika 40 saniyelik tek turlu test sırasında toplamda 6.956mt mesafe ortalama 62.6km/saat hız ile geçilmiş oluyor. 

 

Ortalama tüketim

 

 

Ortalama tüketim ise şehir içi ve şehir dışı tüketim değerleri hesaplanırken katedilen toplam 10.932mt yani yaklaşık 11km yol üzerinden hesaplanıyor. Toplam test süresi ise 1180 saniye yani yaklaşık olarak 20 dakika olarak dikkate alınıyor ve bunun sonucunda da 33.6km/saat ortalama hız elde ediliyor. Yani kısacası süre olarak şehir içi tüketim daha fazla etkenken alınan mesafe olarak da şehir dışı tüketim daha fazla etken olmasıyla öne çıkıyor. Bu da ortalama tüketim değerinin şehir dışı tüketime yaklaşmasına neden oluyor diyebiliriz.

 

·       Toplam test mesafesi: 10.932mt = 3976mt (Şehir içi) + 6956mt (Şehir dışı)

·       Toplam test süresi: 1180 saniye = 780 sn (Şehir içi)  + 400sn (Şehir dışı)

 

SONUÇ

 

 

Yukarıdaki test döngüsünden ve testlerin uygulanmaya başladığı tarihlerden de anlaşılacağı gibi ortada çok farklı bir durum söz konusu. En başta o dönem üretilen otomobillerle bugün üretilen otomobiller arasındaki yapı ve karakter tamamen farklı ve 25 yıldan daha fazla bir süreden bahsediyoruz. Ayrıca baz alınan tarihlere bakılırsa trafik alışkanlıklarında bile değişme yaşanmış olabilir. O zamanın trafik seyir hızı ile bugünün trafik seyir hızı arasında bile belli bir fark olma ihtimali yüksek. 

 

Ayrıca geceden gündüze, şehirden şehire, yüksek rakımdan düşük rakıma, iklimden iklime, mevsimden mevsime de tüketim değerleri fazlasıyla değişebilir. Bu kadar anlatım içinde kullanım tarzından bahsetmeye gerek bile duymuyoruz çünkü bir araç yanlış devir aralıklarında kullanılır ve de zorlanırsa 100km'de 4 litre tüketme potansiyeli bile varsa 30 litre yakıt bile tüketebilir. Ancak bizim şu ana kadar yaşadığımız tecrübeler ve kullandığımız çok farklı araçlardan normal kullanım şartlarında ve tarzında ortalama tüketim değerlerinin araca göre %15 ile %30 arasında fark ettiğine şahit olduk. 

Artık geçerliliğini yitiren NEDC test süreci bize göre otomobil üreticilerinin işine geliyor ve bu nedenle de değiştirmek için çok ısrarcı değiller. Test gerçek şartları çok fazla yansıtmıyor ve ilk bakışta araçlar düşük tüketiyor gibi görünen kağıt üstündeki bu tüketim verileri ancak uzun yolda uzun süreli sabit bir hızda yakalanabiliyor. Bu durumun böyle olduğu birçok kişi tarafından biliniyor olsa da psikolojik olarak kağıt üstünde görünen düşük değerler müşterileri aslında kandırıyor da diyebiliriz. Bu nedenle gerçekten ne kadar yakıt tüketeceğinizi merak ediyorsanız fabrika verisi ortalama tüketim değerlerini %15-%30 oranında yükselterek hesaplayabilirsiniz.

 

Kaynak : 

http://www.sekizsilindir.com/2016/10/fabrika-yakit-tuketimi-neden-dusuk.html#more

 

[zoptrik 1.043]

Ne dersiniz bir standart da biz mi yazsak? Şirket kurar test de ederiz ne dersiniz?  

[Misafir]

2 dakika önce, zoptrik :

Ne dersiniz bir standart da biz mi yazsak? Şirket kurar test de ederiz ne dersiniz?  

Mevcut standarttan daha gerçekçi olma ihtimali yüksek olur

 

[Mehmet Özdemir 3.575]

fabrika verilerinden sapılır da bu kadar da sapılmaz

 

[İlhan 6.830]

Şimdi üzerinden geçmiş zaman.. Sanki Hyundai ve Kia idi sanırım. Bu yakıt sarfiyatlarında i gerçek dışı verilerden ötürü Amerika'da ciddi bir para cezasına çarptırılmışlardı.

Bu arada bu konunun da sanki forumda olması lazımdı..Çok aşina geldi bu başlık bana.

Yada bir konunun içinde geçti, onu hatırlıyorum. 

 

[zoptrik 1.043]

Tamamen şans meselesi. Standardı yazıp tanımlayıp test için de güvenilir bir platform (yazılım sensorler vs.) ayarlanınca, yani işinizi iyi yaparsanız insanımızın bunu yapanı tutması an meselesi. Türk insanı bir şeyi tuttummu bırakmaz (sözüm meclisten dışarı  ) ör: wv, tofaşk , toros gibi gibi.

Sonra da dünyaya açılırsınız vs vs . Ütopyadan ufak bir kesit  

Standartlarla 9 ay içli dışlı oldum ve standartların nasıl yazıldığını ve nasıl uygulandığını çok iyi biliyorum. Bu tam bir kurt kapanıdır. Oralarda işletmeler sizin bizim göremediğimiz yasa açıklarından öyle bir faydalanır ki aklınız hayaliniz durur. Ne test eden firma görür, devletin zaten bir şeyden haberi yok yüklemiş sorumluluğu birilerinin sırtına (sadece bizim için demiyorum bu dünyada da böyle) tüketicilerinde bu testleri tekrarlayıp olayı anlama şansı yok. Daha ötesi standartları yazanlar da yine üreticiler veya yandaşları. Hal böyle olunca dürüst şekilde bunu test etmek aslında iyi bir fikir olabilir. 

iyi forumlar... 

[zoptrik 1.043]

Peki bir soru daha: 

Bu yolu gittikten sonra ölçümlere aracın bilgisayarından mı bakıyorlar??  Bence asıl nokta bu. Bu standardı bulup okumak lazım ya merak ettim. 

[Misafir]

Mevcut test prosedürünün ( NEDC)   2017-2018 de yerini yeni prosedüre ( WLTP - Dünya çapında harmonize hafif hizmet test prosedürü ) bırakacağı söyleniyor.

Kaynak : Facts and Arguments about Fuel Consumption ( Sayfa 19 )

[Mehmet Özdemir 3.575]

Yol bilgisayarına bakıp, verileri değerlendirecek kadar aptal değillerdir bence

HTC One_M8 cihazımdan Tapatalk kullanılarak gönderildi

[Servet 1.577]

2007 Renault kangoo trekka. Fabrika verisi 3.8 litre şehir dışı. Benim tüketimim 3.2 litre. Mazda cx3 şehir dışı 4 litre. Benim tüketimim 3.2 litre. Bunları yakalamak için her eğimi her büyük arac arkası rüzgar duvarını, takip mesafesini, rampa çıkarken arkadan çalan kornaları sövmeleri göz ardı etmek gerekiyor. Öteki türlü fabrika verisini yakalamak hayal

39 litre ile tuzla 'dan Trabzon'a kadar gitmiştim trekka ile. (1.5 102 bu )

[Teknisyen 153]

32 dakika önce, Servet :

2007 Renault kangoo trekka. Fabrika verisi 3.8 litre şehir dışı. Benim tüketimim 3.2 litre. Mazda cx3 şehir dışı 4 litre. Benim tüketimim 3.2 litre. Bunları yakalamak için her eğimi her büyük arac arkası rüzgar duvarını, takip mesafesini, rampa çıkarken arkadan çalan kornaları sövmeleri göz ardı etmek gerekiyor. Öteki türlü fabrika verisini yakalamak hayal

39 litre ile tuzla 'dan Trabzon'a kadar gitmiştim trekka ile. (1.5 102 bu )

Yol mühendisliği diye buna derler işte  

[zoptrik 1.043]

Helal servet abi. Fabrika değerinin altına inmek.!! tebrikler 

[Servet 1.577]

Yol mühendisliği diye buna derler işte [emoji3] 

Helal servet abi. Fabrika değerinin altına inmek.!! tebrikler 

Yılda 100.k yı geçen bir işi olunca insanın bırakın litreyi gramı hesap etmesi lazım. Müşterilerimizden yol bedeli almıyoruz ve 7 tane araç hizmet veriyor. Yıl sonunda sakin kullanım ile bir araba parasını cepte bırakıyoruz. Tabiki her zaman mıymıntı modu yemiyor, birde 15-20 derecede arabalar en az tüketime sahip oluyor, nem olan yerlerde misli ile tüketim artıyor. Rakım 500 metreleri geçince tüketim %10 kadar artıyor. Lastik havası çok önemli, ortalama 150 kg yük varken tüketim eğim olmayan yollarda düşüyor (Karadeniz Sahil yolu)

[Efebey 468]

 

Fabrika verileriyle gerçek hayatta elde edilen yakıt tüketimi değerleri neden bu kadar farklı ?

Geçtiğimiz birkaç yılda otomotivde karşılaşılan en büyük skandallardan birisi, belki de en önde geleni olan emisyon hilesi Volkswagen grubunun başını ağrıtırken gezegende olayı duymayan kalmadı. 

Bununla birlikte bir başka hilemsi davranış birçok otoritenin ya gözünden kaçıyor ya da umursanmıyor ki bahsettiğim şeyin yakıt tüketim rakamları olduğunu çoğunuz anlamıştır.

Dünya üzerinde görülen en yüksek akaryakıt fiyatlarına sahip olan Türkiye'de özellikle önemli bir konuma sahip olan yakıt tüketim değerleri, üreticilerin teknik veri tablolarına bakıldığında çok çekici görünüyor olsa da çoğumuz için bu değerlere ulaşmak hayalden öteye gidemiyor.

Aslında doğru şartlar altında ulaşılması mümkün olan bu değerlerin ülkeden ülkeye farklılık gösterdiğini belirtmem gerekiyor. Öyle ki, aynı motor ve şanzımanla donatılan bir otomobil A.B.D. sürüş parkurunda, Avrupa'da elde ettiğinden %15 daha kötü tüketim değerine sahip olabiliyor.

Bu farklılığın en büyük nedeni olan test standartları Avrupa'da ECE R101 yönetmeliğiyle kontrol altına alınmış ki burada da en büyük güncelleme 90'lı yıllarda yapılmış. Bundan yirmi yıl önce sahip olunan otomobil teknolojisi ve trafik şartları düşünüldüğünde sorunun nedeni daha baştan anlaşılabiliyor.

Örnek vermek gerekirse şehir dışı sürüş parkuru bir laboratuvarda simüle ediliyor ve yaklaşık 25 derece sıcaklıkta, otomobilin elektrik sistemine yük getirecek klima, cam ve koltuk ısıtmalar gibi sistemler kapalıyken teste başlanıyor. Bu testte araç 20 saniye çalıştıktan sonra 41 saniyede 70 km/s sürate çıkıyor, 50 saniye bu süratte seyredildikten sonra 8 saniyede 50 km/s sürate iniliyor ve bu süratte 69 saniye yol alınmasının ardından 13 saniyede tekrar 70 km/s sürate çıkılıyor.

Bu noktadan sonra süratini 50 saniye boyunca sabit olarak koruyan otomobil 35 saniyede 100 km/s sürate hızlanıyor ve bu sürati de 30 saniye koruyor. Ardından 120 km/s sürate çıkması için 20 saniye verilen otomobil bu süratte 10 saniye yol aldıktan sonra 34 saniyede duruyor ve 20 saniye boyunca motor kapatılmıyor.

Toplamda 400 saniye süren parkur 62.6 km/s ortalama süratle geçilen yaklaşık 7 km'yi simüle ediyor ve tahmin edebileceğiniz gibi aracın rölanti devri çevirmesi gereken anlarda Start/Stop sistemlerinin devreye girmesi serbest bırakılıyor.

Şehir içi kullanımı için de gerçeklikten çok uzakta kalan bu tür bir parkur yaratan standartlar, üreticileri bu şartlara uyan şanzıman oranları kullanmaya iterken gerçek hayata geçildiğinde haliyle değerler çok farklı oluyor.

Şu sıralar üzerinde çalışılan yeni test standartlarının yanında Peugeot gibi bazı üreticilerin gerçek hayat tüketim değerlerini açıklamak istediklerini belirtmeleriyse geleceğe biraz daha umutla bakmamızı sağlayabilir.

 

Kaynak