Jump to content
  • İlhan
    İlhan

    Otomobillerde Fabrika Tüketim Değerleri Nasıl Hesaplanıyor ?

    Kullandığımız araçların yakıt tüketimi değerleri üreticiler tarafından belli standartlar doğrultusunda test ediliyor ve bu şekilde de kataloglara yazılıyor. Ancak araç kullanan ve bu tüketim değerlerini gerek araç bilgisayarından gerekse de yakıt tamamlamak suretiyle aracında takip eden dikkatli kişiler üretici yakıt tüketimi değerlerinin gerçek hayatta gerçekleşenden büyük oranda farklı olduğunu tespit etmişlerdir. Hatta şu soruyu da kendilerine sormuşlardır; “Acaba bu yakıt tüketimi değerlerini neye göre ve nasıl hesaplıyorlar?”

    Kullanıcıların sürüş tarzını bir kenara koyacak olursak markadan markaya hatta modelden modele göre bile tüketimde sapma miktarı değişse de markalar bu testleri belli bir standart dahilinde gerçekleştiriyorlar. NEDC (New European Driving Cycle) adındaki bu tüketim ve emisyon belirleme testi Avrupa’da satılan tüm otomobillere (ticari araçlar hariç) üreticiler tarafından uygulanıyor ve elde edilen değerlerle de kataloglardaki tüketim ve emisyon değerleri ortaya çıkıyor. Ancak ne yazık ki tüm otomobil üreticileri tarafından uygulanan bir test süreci de olsa değerler günlük kullanım koşulları ile uyuşmuyor.

     

    en159m5.jpg

    NEDC fabrika tüketim değeri nasıl hesaplanıyor?

    Şehir içi tüketim 

    Bu test Avrupa’daki bazı yoğun şehirlerin trafiğine uygun olarak 1970 yılında geliştirildi. Dikkat edilen noktalar ise düşük motor yükü, düşük egzoz gazı sıcaklığı ve  maksimum olarak 50km/saat olarak belirlendi. Ayrıca her tip kullanım koşulunda da sakin ve aracın ideal motor devri ile kullanım esas alınıyor diyebiliriz. Aslında aracın hangi saniyede hangi viteste olması gerektiği de tariflerde var ancak bunu da belirterek anlatımı karışık hale getirmek istemedik. Onun yerine sakin ifadesini kullanmayı uygun gördük.

    Rölanti nedir? Motor rölantide ne kadar yakıt tüketir?

    Testin ilerleyişi ise şu şekilde gerçekleşiyor;

    Motor soğuk bir şekilde çalıştırılıyor.

    11 saniye rölantide bekleniyor (Manuel için; 6 saniye boşta, 5 saniye 1.vites ayak debriyajda).

    Daha sonra sakin bir şekilde 15km/saat hıza 4 saniyede çıkılıyor ve bu hız ile 8 saniye sabit hızda devam ediliyor.

    5 saniyede duracak şekilde frenleniyor ve 21 saniye motor çalışırken duruluyor ( (Manuel için; 16 saniye boşta, 5 saniye 1.vites ayak debriyajda).

    49. saniyede 12 saniyede 32km/saat hıza çıkılıyor ve bu şekilde 24 saniye sabit hızla devam ediliyor.

    32km/saat hızdan sakin bir frenleme ile 11 saniyede duruşa geçiliyor ve 21 saniye motor çalışırken duruluyor ( (Manuel için; 16 saniye boşta, 5 saniye 1.vites ayak debriyajda).

    117. saniyede 26 saniyede 50km/saat hıza çıkılıyor ve bu şekilde 12 saniye sabit hızla devam ediliyor.

    Daha sonra 35km/saat hıza 8 saniyede yavaşlanıp bu hızda 13 saniye sabit hızla devam ediliyor.

    35km/saat hızdan sakin bir frenleme ile 12 saniyede duruşa geçiliyor ve 7 saniye motor çalışırken duruluyor ( (Manuel için; 7 saniye boşta)

    Testin 1.turu 195. saniyede 994mt yol alındıktan sonra tamamlanıyor ve 780 saniye yani toplamda 13 dakika 3.976mt devam ediyor. Sürüş sırasındaki ortalama hız ise 18.35km/saat olarak gerçekleşiyor.

    Şehir dışı tüketim 

    Şehir dışı tüketim değeri ise 1990 yılında uygulanmaya başlandı ve daha hızlı ancak daha uzun süreli kullanımlar düşünülerek tasarlandı. Bu test, sıcak motor ile yapılıyor ve şehir içi tüketim değerinde izlenen yolun devamı niteliğinde olduğu da düşünülebilir. Kısacası aracı şehir içi tüketim testiyle başlattığımızı ve motor ısındıktan sonra hızlı bir yola girdiğimizi düşünebiliriz. Bu testte üst hız limiti düşük güçlü araçlar için 90km/saat olarak uygulanırken yüksek güçlü araçlar için 120km/saat olarak uygulanıyor.

    Testin ilerleyişi ise şu şekilde gerçekleşiyor;

    Sıcak motor ile rölantide 20 saniye bekledikten sonra sakin bir şekilde 41 saniyede 70km/saat hıza çıkılıyor ve bu hız ile 50 saniye devam ediliyor.

    Daha sonra 8 saniyede 50km/saat hıza düşülüyor ve 69 saniye bu hız ile sabit devam ediliyor.

    50km/saat hızdan 70km/saat hıza 13 saniyede çıkılıyor ve bu hız ile 50 saniye sabit devam ediliyor.

    70km/saat hızdan 100km/saat hıza sakin bir şekilde 35 saniyede çıkılıyor ve bu hız ile 30 saniye sabit devam ediliyor.

    100km/saat hızdan 120km/saat hıza sakin bir şekilde 20 saniyede çıkılıyor ve bu hız ile 10 saniye sabit devam ediliyor.

    En son olarak 34 saniyede duracak şekilde yavaşlanıyor ve 20 saniye rölantide bekleniyor.

    400saniye yani 6 dakika 40 saniyelik tek turlu test sırasında toplamda 6.956mt mesafe ortalama 62.6km/saat hız ile geçilmiş oluyor.

    Ortalama tüketim

    Ortalama tüketim ise şehir içi ve şehir dışı tüketim değerleri hesaplanırken katedilen toplam 10.932mt yani yaklaşık 11km yol üzerinden hesaplanıyor. Toplam test süresi ise 1180 saniye yani yaklaşık olarak 20 dakika olarak dikkate alınıyor ve bunun sonucunda da 33.6km/saat ortalama hız elde ediliyor. Yani kısacası süre olarak şehir içi tüketim daha fazla etkenken alınan mesafe olarak da şehir dışı tüketim daha fazla etken olmasıyla öne çıkıyor. Bu da ortalama tüketim değerinin şehir dışı tüketime yaklaşmasına neden oluyor diyebiliriz.

    Toplam test mesafesi: 10.932mt = 3976mt (Şehir içi) + 6956mt (Şehir dışı)

    Toplam test süresi: 1180 saniye = 780 sn (Şehir içi)  + 400sn (Şehir dışı)




    Kullanıcı Yorumları

    Tavsiye Edilen Yorumlar

    Teşekkürler hocam ama konu nostaljik olmuş :) Bu prosedür (NEDC) 2017 yılında Avrupada terkedildi, Türkiye gibi aday ülkelerde de terkedilmesi önerildi. Artık NEDC değil WLTP döngüsünde göre hesaplanıyor yakıt tüketimi, Türkiyede hala NEDC değerleri konuluyor eğer otomobilin üreticisi tarafından hem WLTP hemde NEDC değerleri eklenmişse. 

    İlginç bir anektod, sadece atmoserik motor kullanan iki marka olan Subaru ve Mazda NEDC'yi tamamen bıraktı, çünkü yeni testlerde NEDC'yi göre ayarlanmış turbo motorlara göre daha avantajlılardı, çekinmeden yeni değerleri koydular, hatta Türkiyede bile teknik datalarda Subaru'larda sadece WLTP değeri vardır. WLTP görece büyük hacimli ama ısıl verimli atmosferik motorların avantajına idi, Mazda prosedürün değişeceğini 2011'de tahmin etmişti müthiş bir şekilde.

    Daha sonra mühendisler toplanıp bunu nasıl deleriz diye düşünerek, plug-in hybrid sistemi ve benzin partikül filtresini budular, 48v sistemleri de daha efekti kullanmaya başladılar. Gerçekçi olsun diye hazırlanan WLTP döngüsü, çok daha az gerçekçi değerlere yol açtı. Bir kere bile ev şarjına takılmayan kocaman Plugin Suv'leri ortalama tüketimleri, 2.5lt falan dolaylarında katalogda, gerçekte 7-8 lt yakıyorlar hâlâ. Testte motor 1-2 kere çalıştığı için bu test de yalan oldu.

    Şuan bir geçiş döneminde olduğumuz için göz yumuyorlar, yoksa bir tüketim-emisyon komedyası dönüyor 1-2 senedir. 2025'te Euro 7 ile herşey yerine oturmaya başlayacak.

    NEDC - WLTP temel farklar: 

    2021-06-04_10-47-40.thumb.jpg.e5bb275f88072b84246e8d3d778a071d.jpg

    • Beğen 3

    Bu yorumu paylaş


    Yorum bağlantısı
    Diğer Sitelerde Paylaş

    her türlü avantajlarına göre kullanabilecekleri değerleri elde etmek zor olmasa gerek. tamamen bağımsız bir kuruluş tarafından yapılmalı aslında bu testler. 

    Bu yorumu paylaş


    Yorum bağlantısı
    Diğer Sitelerde Paylaş

    12 dakika önce, Mehmet Özdemir :

    her türlü avantajlarına göre kullanabilecekleri değerleri elde etmek zor olmasa gerek. tamamen bağımsız bir kuruluş tarafından yapılmalı aslında bu testler. 

    Avrupa birliği komisyonu tarafından hazırlanıyor, bağımsız hazırlanıyor yönergeler. Üreticiler kuralları eğip bükmenin, etrafından dolaşmanın bir yolunu buluyor, sorun bu. 

    1000hp'lik 4.0 V8 TT Ferrari SF90'ın ortalama tüketimi 6.0lt. Veya 700hp 2.6 tonluk Plugin Porsche Panamera 3.5lt ortalama tüketim (!) :D Yarım saatlik testte motor 3 dakika bile çalışmazsa olacağı bu elbette. Ancak gerçekte alıp kullanan kimse 12-13lt'den aşağı yakmıyor.

    Ha böyle olmasa da bu adamların cezalardan araba satacağı yok o da ayrı mesele.

    Sonuçta içten yanmalı motorla, takribi 40km menzil sunan güçlü bir elektrik motorunu kombine edince tam şarjla girilen 30 dakikalık testte her türlü üç kağıdı yaparsın. Mevzu ile ilgili makaleyi ekledim, bizim pazar antika olduğu için önemli değil ama şuan Avrupada sadece içten yanmalı araçlar hariç yakıt tüketim değerlerinin hiçbir anlamı kalmadı. 

    https://www.which.co.uk/news/2021/03/plug-in-hybrid-cars-use-more-fuel-than-official-figures-claim/

    • Beğen 1

    Bu yorumu paylaş


    Yorum bağlantısı
    Diğer Sitelerde Paylaş

    Türkiye'de tüketicilerin otomobil seçerken belki en fazla önem verdikleri kriter yakıt tüketimi.  Otomobil üzerindeki aşırı yüksek vergiler gibi benzin üzerindeki aşırı yüksek vergiler burada rol oynuyor.  Ancak, burada çöple samanı iyi ayıklamak gerekir.  Bizde endişe edilmesi gereken durum araçların tüketiminin yüksek olması degil.  Zira Türkiye'deki araçların neredeyse tamamına yakını 4 silindirli ekonomik araçlar.  Bunun bir de 6 silindirlisi var, olmadı 8 silindirlisi var, o da olmadı 12 silindirlisi bile var.

    Türkiye'deki motor spektrumu bence çok dar, sadece 4 silindirliler bize geliyor.  Silindir konusunu bir yana bırakın, 2.0 litre motora çok büyük (!) diyenlerimiz bile var.  Gerçekte 2 litre motor, aynı 1.5 litre gibi oldukça ekonomik bir motordur.  Yüksek vergiler tüketicilerin zihnini o denli kaplamış ki, yakıt tüketimi halkımızda bir fobi haline gelmiş.  Yok, ben ondan almıyayım, siz alırsanız birşey demem, adeta bir norm haline gelmiş.

    Uzun seneler önce bir Türk arkadaşla ABD'de AVIS'den bir araç kiralıyoruz.  Arkadaş memura aracın silindir hacmini sordu.  Memur dedi ki, o çok ekonomik bir araçtır. sadece 2.2 litre 4 silindir motoru var.  Arkadaşı aldı mı bir telaş.  Ben kendini yatıştırmaya çalıştım.  Bu ABD'de bulunabilecek en ekonomik araçlardan biridir, dedim.  Neyse, sonunda ikna oldu ve araç kiralandı.  Yani bu motor silindir hacmi de çok göreceli bir rakamdır.  Bulundugunuz kıtaya göre degişir.

    Türkiye'deki asıl sorun araçların yakıt tüketiminin yüksek olması degil bence.  Asıl sorun yakıt üzerindeki vergilerin çok yüksek olması.  Elin oglu/kızı rahatlıkla 8 silindirli araç kullanabiliyor da biz kullanamıyorsak, demek ki bunun nedenini tüketimde degil, vergilerde aramak gerekir.  Haa bu arada bahsetmeden geçemeyecegim.  Türkiye'de de bence 8 silindirli araçlar var ama halkın kullanımında degil.  Devletimiz bu araçları ithal edip kendisi kullanıyor.  Ne diyordum, Türkiye'de aşırı yüksek vergiler mi var?

     

    • Beğen 1

    Bu yorumu paylaş


    Yorum bağlantısı
    Diğer Sitelerde Paylaş

    @AKayhan Amerikada durum ayrı dünya. Orada epey bir insan benzin fiyatlarına ekstra vergi gelmesini savunuyor, çünkü başka türlü insanların ekonomik veya elektrikli araçlara yönelmeyeceğini düşünüyorlar. Şuan artmış şekilde bile litresi 70 cent benzinin, geçen sene galonu 2 doların altındaydı. Haliyle mavi yaka durumu sıkışık olan veya çevre bilinci yüksek insanlar harici az yakan otomobilin kıymeti yok, her sene devasa benzinli pickuplar satış rekorları kırıyor. Araba 5lt yaksa ne olacak 15 yaksa ne olacak, 30-35lt benzin yakan büyük blok eski bir Amerikan falan kullanmıyorsan birşey değişmiyor. Sadece alımda bir gas guzzler vergisi var, o da ciddi bir rakam değil.

    California'da emisyon standartları acayip sıkı aslında araç satıyorsan da, halkın pek umru değil. Amerika Mazda revolution forumuna arada bakarım, arabayı günlük işe geliş gidiş kullanmalarına rağmen yakıt konusunun bahsi bile yoktur. Öyle araba 4 kişiydi, ortalamayı sıfırladım, eğim yoktu, trafik vardı, 6.3 ile gittim, 5.3 ile geldim, bizdeki gibi kıyaslamalar sayfalarca konular vs yok böyle şeyler :D En fazla arabam fazla yakıyor sürekli benzin alıyorum bozuk mu derler veya sırf zevkine hypermiling yapan manyaklar vardır belki.

    Malum coğrafya kaderdir.

    • Beğen 1

    Bu yorumu paylaş


    Yorum bağlantısı
    Diğer Sitelerde Paylaş

    ABD tüm dünyaya göre farklı bir dünya, orası çok dogru.  Tabii Amerikalıların öncelikleri de çok farklı.  Yakıt ekonomisi kavramı orada da var ama öncelik listesinde yukarılarda degil.  Örnegin, şimdilerde bir haber var:  ABD'de en çok satılan pickup truck olan Ford F-150 elektrikli versiyonu üretilecekmiş.  Acaba Amerikalılar bu ikonik araci elektrikli olarak almak ister mi, konusu konuşuluyor.  Ford F-150 birçok motor versiyonu ile geliyor ama bunların tümü V6 ya da V8 motor.  Dört silindir versiyonu hiç yok.  Hatta bir araştırmaya göre country music filmlerinde ve şarkılarında en çok bahsedilen araç Ford F-150 imiş.  Araç Amerikalılar için bu denli ikonik.  Yine Amerikalıların çok yakıt tüketen araçlara verdigi isim olan "gas guzzler" türünde.  Amerikalılar genel olarak gaza bastıgınızda sallanmayıp gerçekten giden araçları seviyorlar.  Şimdi normalde V6 veya V8 motoru olan bu araç elektrikli oldugunda Amerikalıları tatmin edecek mi?  Iste bunun tartısması yapılıyor.  Zaman gösterecek.

    Bu yorumu paylaş


    Yorum bağlantısı
    Diğer Sitelerde Paylaş

    Bu konu hakkında güzel bir video hazırladım ve bir yakıt tüketim testi yaptım YouTube kanalımdan izleyebilirsiniz. Daha çok Mazda videosu gelecek inşallah… 

    https://youtu.be/Br5JzB7E_OM

    Bu yorumu paylaş


    Yorum bağlantısı
    Diğer Sitelerde Paylaş


×
×
  • Yeni Oluştur...